ISO to międzynarodowy standard określający czułość matrycy aparatu fotograficznego lub kamery na światło. Im wyższa wartość ISO, tym matryca jest bardziej czuła, co pozwala na uzyskanie jasniejszego obrazu w warunkach słabego oświetlenia. Jednak wzrost ISO wiąże się z większym poziomem szumu cyfrowego, co może obniżać jakość obrazu.
Historia i Standardy ISO
Termin ISO pochodzi od International Organization for Standardization, która wprowadziła jednolity system klasyfikacji czułości materiałów światłoczułych, początkowo stosowany w fotografii analogowej. Standard ISO zastąpił wcześniejsze systemy, takie jak DIN (Deutsches Institut für Normung) i ASA (American Standards Association), łącząc je w jedną skalę.
W cyfrowej fotografii i filmie ISO określa wzmocnienie sygnału elektrycznego generowanego przez matrycę aparatu.
Działanie i Wpływ na Obraz
ISO wpływa na ekspozycję obrazu w połączeniu z przysłoną (f/) i czasem naświetlania (migawką, shutter speed), tworząc tzw. trójkąt ekspozycji.
- Niskie ISO (np. 100, 200)
- Zapewnia najlepszą jakość obrazu.
- Minimalizuje szumy.
- Wymaga dobrej ilości światła lub dłuższego czasu naświetlania.
- Średnie ISO (np. 400, 800)
- Umożliwia fotografowanie w gorszych warunkach oświetleniowych.
- Kompromis między jasnością a jakością obrazu.
- Wysokie ISO (np. 1600, 3200, 6400 i wyższe)
- Stosowane w ciemnych warunkach, np. nocnych zdjęciach i filmach.
- Powoduje widoczny szum cyfrowy i utratę detali.
W nowoczesnych aparatach i kamerach stosuje się algorytmy redukcji szumów oraz technologie Dual Native ISO, które poprawiają jakość obrazu przy wyższych wartościach czułości.
ISO w Fotografii i Filmie
Fotografia
- Niskie ISO (100-200) – idealne do fotografii plenerowej w dobrym świetle.
- Średnie ISO (400-800) – dobre do wnętrz i pochmurnych warunków.
- Wysokie ISO (1600+) – używane w fotografii nocnej, koncertach, reportażu.
Film i Wideo
- Standardowe ISO dla filmów kinowych to 400-800.
- Wysokie wartości ISO są używane w dynamicznych warunkach oświetleniowych.
- Profesjonalne kamery (np. Sony FX6, Canon C300, RED) oferują Dual Native ISO, co pozwala na lepszą jakość obrazu w ciemnych scenach.
ISO to kluczowy element ekspozycji obrazu, wpływający na jasność i jakość zdjęć oraz nagrań wideo. Niskie ISO zapewnia najwyższą jakość, ale wymaga dobrego światła, natomiast wysokie ISO umożliwia pracę w ciemności, ale powoduje wzrost szumów cyfrowych. Współczesne technologie, takie jak Dual ISO i zaawansowana redukcja szumów, pomagają uzyskać lepsze efekty nawet przy wysokich wartościach ISO.